تلاشهای دیپلماتیک برای محدود کردن پاسخ به ترور سلیمانی

نورالدین الدغیر رئیس دفتر شبکه تلویزیونی الجزیره در تهران، گفت: مقامات کشورهای مختلف با ایران درباره مرحله پس از ترور قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس و پیامدهای این ترور تماس گرفتند. روشن است که کشورهای نزدیک به تهران، وارد عمل شده اند. ترکیه، چین، روسیه و قطر از جمله این کشورها هستند که ایران معتقد است دارای روابط برجسته ای با آنهاست. همه این تلاش ها برای مهار پاسخ ایران به ترور قاسم سلیمانی است تا این پاسخ شدید نباشد و باعث جنگ نامحدود با آمریکا نشود. همه اینها در فضای دیپلماتیک است، اما اگر به سخنان محمد جواد ظریف در گفتگوهای مختلف توجه کنیم، می بینیم که او بر موضع آشکار سیاسی تاکید می کند که آمریکا مرتکب اشتباه راهبردی شده است و تهران چاره ای جز پاسخ دادن به این اشتباه ندارد. هیچ کسی از تهران نمی خواهد پاسخ ندهد، اما همه برای محدود کردن این پاسخ تلاش می کنند.
رئیس دفتر الجزیره افزود: جانشین فرمانده سپاه پاسداران اعلام کرد آمریکا توسط سفیر سوئیس خواستار آن شد که پاسخ ایران در حد ترور سلیمانی باشد و از آن فراتر نرود. سخن گفتن سپاه پاسداران در این باره قابل توجه است. این فرمانده سپاه پاسداران تاکید کرد سپاه در صورت دریافت دستور، آماده است و محدوده جغرافیایی پاسخ ایران، همه محور مقاومت را فرا خواهد گرفت. می توانیم بگوییم تماس های دیپلماتیک با وزارت امور خارجه ایران برای مهار پاسخ این کشور، گسترش یافته است و در زمینه نظامی، ایران از آمادگی کامل خود سخن می گوید. اما سخنگوی نیروهای مسلح ایران سخنان قابل توجهی داشت و تاکید کرد تهران شتابزده عمل نمی کند و پاسخ سنجیده ای خواهد داشت. رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران هم تاکید کرد تهران پاسخ خواهد داد و هدف آن گرفتن انتقام است، اما بدون شک خواهان جنگ نیست و برای جنگ تلاش نمی کند و وارد جنگ نامحدود با آمریکا نخواهد شد.
وی خاطر نشان کرد: ایران تصمیم قطعی برای پاسخ دادن به این ترور اتخاذ کرده است، اما سخنان مقامات این کشور نشان می دهد نمی خواهد این پاسخ، زمینه جنگ نامحدود در منطقه را ایجاد کند. تاکید سپاه پاسداران بر آمادگی خود برای پاسخ دادن به این ترور، شاید بیانگر زیر نظر گرفتن اهداف آمریکایی در منطقه باشد. اینکه ایران می گوید شتابزده عمل نمی کند و گزینه های مختلف را بررسی می کند، شاید می خواهد اصل غافلگیری را حفظ کند. تحلیلگران در تهران می گویند این تحرکات دیپلماتیک، فقط پس از پاسخ دادن ایران اهمیت خواهد داشت تا جنگی رخ ندهد. هیچ کسی در تهران نمی گوید که ایران به طور کامل به این تحرکات دیپلماتیک گوش خواهد کرد.
مراد هاشم خبرنگار شبکه الجزیره در واشنگتن هم گفت: ارسال پیام از طرف آمریکا برای ایران توسط سوئیس، تایید شده است. کاردار سفارت سوئیس در تهران، اصل این پیام را تایید کرد، اما درباره مضمون آن، خبر تایید شده ای در واشنگتن وجود ندارد. شاید فردا دولت آمریکا در این باره موضع گیری کند. بیشتر سخنان مقامات آمریکایی متمرکز بر هشدارها و تهدیدات تهران است. واشنگتن می گوید آمادگی دارد تا به هر نوع اقدام ایران با قدرت پاسخ دهد و فهرستی از اهداف را آماده کرده است. بعضی منابع به این موضوع اشاره کردند که بخشی از این فهرست، شخصیت های وابسته به ایران در عراق و نیز دیگر کشورهاست. مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا هم بر پاسخ دادن قوی به هر نوع تهدید منافع این کشور در منطقه تاکید کرد. تدابیر امنیتی در داخل و خارج آمریکا تشدید شده است. وزارت امنیت داخلی آمریکا اعلام کرد تهدید مستقیم وجود ندارد، اما تدابیر امنیتی در سراسر این کشور و نیز در سراسر جهان به ویژه در اطراف سفارتخانه های آمریکا تشدید می شود. چهار هزار سرباز ویژه آمریکایی به منطقه اعزام شدند که در کویت و عربستان مستقر خواهند شد.
وی افزود: این سوال در واشنگتن مطرح است که آیا واقعا ترامپ راهبردی برای تعامل با ایران دارد؟ به ویژه که تنش با ایران را تا این حد افزایش داده است. دموکرات ها از جمله جو بایدن معاون رئیس جمهور سابق آمریکا این سوال را مطرح کردند. بایدن از ترامپ خواست راهبرد خود را برای حمایت از منافع آمریکا در منطقه اعلام کند. از ماه مه سال گذشته تاکنون 14 هزار نظامی آمریکایی به منطقه اعزام شده اند. پیش از این هم، 60 هزار نظامی آمریکایی در منطقه حضور داشتند. واشنگتن علاوه بر اعزام نیرو به منطقه، تماس های گسترده ای با دیگر کشورها آغاز کرده است تا دیدگاه واشنگتن را تشریح کنند. دو رئیس جمهور سابق آمریکا از اتخاذ تصمیم ترور قاسم سلیمانی به علت پیامدهای احتمالی آن خودداری کرده بودند.